Resultaten eerste Belgische Voetgangersbarometer

Resultaten eerste Belgische Voetgangersbarometer

Meer dan 13.500 voetgangers hebben hun stem laten horen!

Na 2 maanden opiniepeiling, uitgevoerd door Tous à Pied, Voetgangersbeweging en Walk.brussels (verenigingen die te voet gaan promoten en voetgangers verdedigen) en gefinancierd door de Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer, kenden de respondenten een nationale score van 10,4/20 toe aan de bewandelbaarheid.

Met een resultaat net boven het gemiddelde (10,4/20) zijn Belgische voetgangers niet erg tevreden over de omstandigheden waarin ze zich te voet verplaatsen. 13,4/20 is de hoogste score die werd behaald onder de 62 steden waar voetgangers hun mening gaven. We zijn allemaal voetganger en om te voet gaan voor iedereen mogelijk en aangenaam te maken is er nood aan een beleid dat de voetganger op de eerste plaats zet.

Eensgezindheid over wat goed is voor voetgangers

Eerste vaststelling uit de Voetgangersbarometer: voetgangers zijn het eens over wat bewandelbaar is en wat niet. De beperkte tevredenheid wordt gedeeld door alle voetgangers, ongeacht de reden voor hun verplaatsing, hun leeftijd of geslacht, …. Slechts 21% van de respondenten vindt dat de situatie voor voetgangers in hun gemeente de afgelopen twee jaar is verbeterd. Sommigen ervaren echter meer moeilijkheden als voetganger in de openbare ruimte dan anderen. Zo vindt 70% dat de openbare ruimte niet voldoende geschikt is voor mensen met kinderwagen of jonge kinderen aan de hand, ouderen en mensen met een verminderde mobiliteit. Een ander voorbeeld is het verschil in perceptie tussen vrouwen en mannen over het gevoel van veiligheid ‘s nachts: 64% van de vrouwen voelt zich niet overal veilig en past daarom haar route aan, tegenover 49% van de mannen.

Hoe kunnen we te voet gaan stimuleren?

De deelnemers zijn vooral kritisch over het comfort voor voetgangers. 80% betreurt het gebrek aan bijkomende voorzieningen zoals toiletten, zitbanken, schuilplaatsen, drinkwaterfonteintjes, enzovoort. 69% stoort zich aan de overlast die het autoverkeer veroorzaakt (luchtvervuiling en geluidsoverlast). Maar liefst 82% vindt zorgen voor veilige en comfortabele voetpaden (breder, goed onderhouden en vrij van obstakel) belangrijk tot zeer belangrijk om te voet gaan te stimuleren. 65% geeft aan dat de voetgangersruimte niet vrij is van obstakels zoals fietsen, afvalbakken, parkeermeters, reclameborden, laadpalen, … Meer dan 60% vindt de kwaliteit van de voetgangersruimte onvoldoende: niet breed of vlak genoeg, slechte materiaalkeuze (bv. glad bij regen) of niet goed onderhouden (bv. losse tegels, sneeuw, dode bladeren, …). 

Voetgangers verwachten naast comfort ook verbeteringen op het gebied van verkeersveiligheid en een aanpassing van de openbare ruimte voor jonge kinderen, ouderen en voor mensen met een beperkte mobiliteit. Slechts 18% denkt dat kinderen van 8 jaar (de theoretische leeftijd waarop wordt aangenomen dat een kind zich zelfstandig kan verplaatsen) veilig en zonder begeleiding door de gemeente kunnen stappen.

Waalse, Brusselse en Vlaamse voetgangers, allemaal in dezelfde schoenen?

De barometer bevestigt dat we, ongeacht de regio, allemaal voetganger zijn. Twee derde van de respondenten zegt elke dag te voet te gaan. Sommige groepen lopen gemiddeld meer dan andere: mensen in stadscentra stappen meer voor functionele verplaatsingen, ouderen stappen vaker en langer, enzovoort. 61% van de respondenten zegt bereid te zijn om langer dan 15 minuten per verplaatsing te stappen. 27% daarvan geeft zelfs aan langer dan 30 minuten te willen stappen. Dit zijn bemoedigende cijfers om te voet gaan als prioritaire mobiliteitsvorm naar voren te schuiven voor alle lokale verplaatsingen.

De perceptie van voetgangers is over het algemeen slechter in het Waals Gewest dan in Vlaanderen en Brussel, met uitzondering van hoffelijkheid tussen de verschillende verkeersdeelnemers (voetgangers, fietsers, bestuurders van voortbewegingstoestellen (zoals de e-step) en gemotoriseerde voertuigen). Hoffelijkheid is dan weer problematischer in grote steden en bijgevolg dus ook in het Brusselse Gewest. Voorstellen die gericht zijn op het opnieuw in evenwicht brengen van de verdeling van de openbare ruimte zijn populairder in grotere steden:

  • 70% van de voetgangers is voorstander van het terugdringen van het gemotoriseerd verkeer, tegenover 61% in gemeenten met minder dan 10.000 inwoners
  • 85% vindt het belangrijk om gescheiden te zijn van fietsers, tegenover 68% in gemeenten met minder dan 10.000 inwoners
  • en 76% vindt het belangrijk om de maximumsnelheid binnen de bebouwde kom te verlagen naar 30 km/u om de veiligheid te verbeteren, tegenover 63% in gemeenten met minder dan 10.000 inwoners.

Met bijna 11 miljoen mensen in België vormen voetgangers de grootste groep van mensen in beweging, ver boven het aantal automobilisten en fietsers. Het is dus niet meer dan terecht dat hun stem wordt gehoord en dat er rekening wordt gehouden met hun noden. De Voetgangersbarometer biedt nieuwe en relevante gegevens om inzicht te krijgen in de behoeften van voetgangers en om de omstandigheden voor voetgangers te verbeteren. Het is noodzakelijk dat dit onderzoek periodiek wordt herhaald om de evolutie in het voetgangersbeleid op de verschillende beleidsniveaus te kunnen opvolgen.  

De resultaten zijn te vinden op www.voetgangersbarometer.be